Door Herman Link
(artistiek leider van Samba Salad)

Nederlandse kindermuziekmarkt in 'Neanderthalerstadium'

Toen de redactie van Peuter Place mij uitnodigde om een artikel te schrijven over mijn visie omtrent kindermuziek in Nederland, dacht ik aan mijn brief gericht aan het Parool. De hieronder geplaatste brief is een reactie op een artikel over K3 van Peter van Brummelen. Een journalist die vaker recensies schrijft over concerten en onlangs uitgekomen cd's. Mijn brief geeft, weliswaar in geïrriteerde toonzetting, precies aan wat de knelpunten zijn met betrekking tot de industrie en de media-aandacht rondom kindermuziek.

Kassa

Het artikel van Peter druipt van de bewondering voor de populaire meidengroep K3. Het is duidelijk dat hij het grootste deel van zijn artikel heeft overgeschreven van het promotiemateriaal van de muziekfabriek (de producent) van K3. Hapklare brokken voor de journalist: kassa! Niet iets om je druk over te maken zou je denken, dat gebeurt wel vaker. Maar de kern van mijn verhaal is dat de journalist de lezer het idee geeft dat hij op de hoogte is van ontwikkelingen op het gebied van de kindermuziek. Hierbij slaat hij echter de plank volledig mis. Het is misschien wat kort door de bocht om een paar journalisten verantwoordelijk te stellen voor het bekrompen aanbod van de Nederlandse kindermuziekmarkt. Ik kon het echter niet laten, medeschuldig zijn ze zeker. Ik ben me er terdege van bewust dat de platenindustrie en de winkelketens ook niet uitblinken in lef of inventiviteit.

Frisse wind in de stoffige schappen

In mijn reizen naar Amerika, Canada, Engeland, Spanje en zelfs Frankrijk en Brazilië zag ik de CD-schappen gevuld met een enorm breed aanbod van kindermuziek. In Nederland verkeert deze markt echter nog in het 'Neanderthalerstadium'. Dat is een groot gemis want onze kinderen blijven hierdoor verstoken van een enorme schat aan prachtige muziek die de wereld rijk is. Dankzij de komst van de wereldmuziekdistributeur 'Putumayo' waait er gelukkig een nieuw frisse wind in de stoffige schappen van de Nederlandse winkels. Naast hun verzamelde compilaties van diverse wereldmuziekstijlen is deze integere distributeur ook begonnen met speciale compilaties voor kinderen. Meer informatie hierover is te vinden bij www.putumayo.com. Er gaat een wereld voor u open! Ik verbaas me overigens ook over het feit dat zo'n wereldwijde organisatie als Unicef nog steeds geen kindercd heeft om hun oubollige productaanbod te verrijken. Het lijkt voor de hand te liggen, maar daar hebben ze geen verstand van zeggen ze.

Tipje van de sluier

Ik lees, zie en hoor in de Nederlandse media bijna nooit iets over kindermuziek en zeker niet over mijn eigen gezelschap (Samba Salad) dat al sinds 1978 pioniert op dit gebied. Het lijkt me dus wel op z'n plaats een tipje van de sluier op te lichten. In de afgelopen tien jaar ontstonden na ons verschillende professionele kindermuziekgroepen. "De Liedjesspeeltuin van Dirk Schele" en "De Band Krijgt Kinderen" zijn enkele exponenten hiervan. Deze groepen brengen overwegend vertalingen van popcovers of traditionele Nederlandse liedjes in een popjasje. V.O.F. de kunst is in dit kader commercieel gezien het meest succesvolle voorbeeld. Zij maken eigentijdse composities op teksten van bijvoorbeeld Annie. M.G. Schmidt. Ons gezelschap Samba Salad onderscheidt zich door een nieuw muziekrepertoire, meestal geïnspireerd door andere culturen en door het gebruik van teksten van auteurs uit de moderne Nederlandse jeugdliteratuur.

Niet geringe bijdrage

Samba Salad speelt in een volwaardige en professionele bandbezetting op scholen en theaters. Wij maken geen gebruik van muziekbanden, er wordt 'live' gespeeld op het podium. Wij produceerden tot op heden elf cd-albums en verleenden onze medewerking aan diverse (school)kinderboeken over kindermuziek. Per jaar spelen wij 130 tot 150 voorstellingen en concerten. Alles bij elkaar leveren wij dus een niet geringe bijdrage aan de (multiculturele) kindermuziek in Nederland. Veel liedjes van Samba Salad worden op de basisscholen gezongen. Ook in Suriname en de Antillen. Ze blijken een welkom alternatief voor het bestaande liedrepertoire op school.

Herman Link
Stichting Samba Salad

Reageren? Stuur een e-mail naar herman@sambasalad.nl of plaats een bericht op het PeuterPlace Forum.

Mijn brief van september 2004 aan Peter van Brummelen van het Parool

"Beste Peter,

Ik grijp niet snel naar m'n pen (of toetsenbord) om te reageren op artikelen die mij irriteren, dan kan ik wel aan de gang blijven. Maar het gebrek aan kennis over de bestaande jeugdmuziekcultuur in Nederland én Vlaanderen bij de diverse media doen al mijn haren recht overeind staan. Vooral als het artikel in het cultuurkatern staat. Natuurlijk voel ik mij in het bijzonder aangesproken omdat ik al sinds 1978 op professionele basis wereldmuziek en Nederlandse teksten maak voor kinderen. Dat wij niet kiezen voor de ééndimensionale platgeproduceerde muziekvormen zoals K3 en kabouter Plop (en die hele muziekfabriek uit België) en zelf niet publiciteitsgeil genoeg zijn, wil niet zeggen dat wij niet bestaan. Dit zegt meer over recensenten en journalisten die simpelweg niet opmerkzaam genoeg zijn.

Samba Salad ( het gezelschap waarvan ik artistiek leider ben) zend regelmatig persberichten uit over haar activiteiten, concerten en theatervoorstellingen voor kinderen, dus daar ligt het echt niet aan. Nee, ook de schrijvende pers kiest voor de gemakkelijkste weg. Wie met z'n harses genoeg op de beeldbuis komt heeft blijkbaar kwaliteit genoeg om over te schrijven. Deze tendens, niet verder kijken dan de neus lang is, begint zo langzamerhand een balk in het oog te worden voor kunstenaars die op integere wijze kinderen én volwassenen trachten kennis te laten maken met cultuur. Zonder borstklopperij durf ik te stellen dat wij pioniers zijn op het gebied van jeugdmuziek (dus ook nog vóór VOF de Kunst en zeker voor K3). Al sinds 1978 verdienen wij hiermee onze boterham (niet in het bijzonder dankzij de media), en wij hebben inmiddels duizenden fans in Nederland, Suriname en op de Antillen.

Natuurlijk heeft K3 geen concurrentie van ons te duchten, wie durft dergelijke zoete oppervlakkige rotzooi aan kinderen voor te schotelen. Daar is moed voor nodig!
'Het is moeilijker dan je denkt om een groep als K3 te produceren', van zo'n opmerking zakt mijn broek af. Jarenlang je best doen om je niet te laten verleiden tot dergelijke formules en dan dit te moeten lezen in mijn eigen krant. En daar bovenop het onbehagelijke gevoel dat de journalist het zelf ook allemaal geweldig vindt. Wat K3 (en hun producers) doen is niets meer dan een geweldig stukje marketing en de pers krijgt lekkere hapklare brokken. Makkelijk scoren heet dat, maar mijn maag draait ervan om.

Steeds vaker neemt de pers klakkeloos het voortouw in de algemene vervlakking van de cultuur. Ik vind dit een ernstige ontwikkeling en daarom schrijf ik je deze brief. En geloof me Peter, je verkeert weliswaar in een groot doch onwetend gezelschap. Nog geen jaar geleden kregen wij te horen van de kunst- en cultuurredactie van het Parool dat zij niets doen aan jeugdcultuur en daarom geen aandacht konden besteden aan het 25 jarig jubileum van ons jeugdmuziekgezelschap. In die inmiddels afgelopen 26 jaar heb ik persoonlijk nooit aan lobby, marketing of retenlikkerij gedaan, in de veronderstelling dat alles wat goed is vanzelf komt bovendrijven. Daar begin ik zo langzamerhand van terug te komen. Toch blijf ik hopen op een omslag bij de media om ook een stukje verantwoordelijkheid te nemen, vooral als het gaat om wat wij aan cultuur voor de jeugd voorschotelen.

Vat deze brief niet persoonlijk op, jij was gewoon de druppel. Er zijn veel engere zaken waar ik me nog veel kwader over maak. Maar toch moest ik dit even kwijt. Wellicht doe je echt je best om behoorlijke artikelen te schrijven maar ik kon, gezien in het licht van al onze vruchteloze inspanningen om contact te maken met jullie redactie, je niet van enige feed-back onthouden. Wil je kennismaken met de jeugdmuziekcultuur in Nederland dan heb ik een leuke tip voor je. Kom op 2 oktober naar de RAI (zie bijgaande flyer), daar zie en hoor je zes bands in één concert die zich al jarenlang bezig houden met muziek voor kinderen. Een benefietconcert voor de kinderen van Beslan. Je bent bij deze van harte uitgenodigd om met ons en de bandleiders (na het concert) een biertje te drinken en te praten over onze muziek en idealen. Als je zelf kinderen hebt, dan weet je waar ik het over heb en zo niet dan kan je het een en ander opsteken en gebruiken in je volgende artikelen. Ik stuur je hierbij meer informatie over ons en onze verzamel (jubileum) cd om een indruk te krijgen wie wij zijn."

Nooit meer wat gehoord van Peter of het Parool...!